Sau một tuần làm việc căng thẳng hay khi có những chuyện buồn xảy ra, rất có nhiều cách để vui trở lại và nạp lại năng lượng. Chẳng hạn như xem một bộ phim hay, tụ tập với bạn bè, làm việc yêu thích, đi du lịch, đi spa, nấu món ăn thật ngon… Nhưng những điều này thường chỉ giúp chúng ta “vui trong ngắn hạn.” Để vui một cách lâu dài và luôn luôn tràn ngập năng lượng thì có một điều tốt hơn nên thực hành đó chính là biết ơn (gratitude).
Cách đây vài năm mình đã thực hành sự biết ơn. Viết journaling hay morning pages về những điều mình trân trọng. Nhưng không biến thành thói quen được. Làm được một thời gian cảm thấy có ý nghĩa thực sự, nhưng nhiều thứ chen lấn vào khiến mình lười và rồi không thực hiện nó nữa. Nhưng mấy tháng gần đây mình đã thực hiện trở lại, cùng với người bạn thân thiết của mình, quyết tâm thực hành lòng biết ơn một cách có sự nghiêm túc, và đúng là hiệu quả rõ rệt.
Mình tin vào Đức Chúa Trời (Tin Lành) nên mỗi buổi sáng mình ghi ra giấy 3-5 điều mà mình biết ơn Chúa đã ban cho mình. Không cần trau chuốt về câu chữ, mình ghi ra giấy tất cả mọi điều với cảm xúc “thô” nhất. Từ việc mình có chút tự tin hơn trong buổi báo cáo với khách hàng hay hôm nay mình thấy đã nấu món ăn ngon hơn hôm qua cho tới những việc to lớn như mình đã đạt được một thành tích gì đó. Mình ghi ra mọi thứ mình biết ơn.
Những ngày đầu thật khó vì sự lười biếng lại trỗi dậy. Nhưng mình tự nhủ bản thân phải kiên trì vì mình biết thực hành sự biết ơn là một thói quen vô cùng tốt. Thế nên, mình đã cố gắng. Mình tạo cảm hứng cho sự thực hành này bằng cách kết hợp với vẽ thêm hoa lá gì đó cho trang giấy trở nên màu sắc hơn. Khi ngồi xuống viết, mình cũng bật thêm một chút nhạc để tạo không gian thoải mái. Dần dần mình đã quen với việc sáng sớm viết ra giấy điều mình biết ơn và trân trọng.

Mỗi ngày qua đi, mình càng cảm nhận được những thay đổi trong suy nghĩ và nhận thức của mình nhờ thực hành thói quen. Biết ơn giúp mình cảm nhận được ý nghĩa của mọi thứ mình đang có. Mình cảm thấy thoả lòng, không phải đặt câu hỏi “hôm nay mình làm gì?” “sao cuộc sống của mình lại nhàm chán thế này?” “mình vẫn chưa có thứ này thứ kia?”… Mình thấy mình đã có đủ, mình thấy vui vẻ, và tràn ngập năng lượng. Thực hành biết ơn cho mình động lực rằng mình cần cố gắng để gìn giữ những khoảnh khắc hiện tại. Thay vì bị cuốn theo những áp lực của cuộc sống khiến mình bị quên đi những gì mình đang sở hữu.
Biết ơn cũng giúp mình có góc nhìn cởi mở và yêu thương những người khác hơn. Mình không dễ bị chi phối những điều nhỏ nhặt nữa. Ví dụ mỗi khi mình có cảm xúc không tốt, mình lại nghĩ sáng nay vừa ghi ra điều biết ơn, sáng nay vừa vui như vậy và thật tốt biết bao khi mình không để cho “cái tôi” của bản thân lấn át. Sự gợi nhắc này khiến mình bình tĩnh lại, “sự việc nhỏ nhặt vậy, không đáng để suy nghĩ nhiều, cho qua đi”. Mình không biết bạn đã từng trải nghiệm nó chưa nhưng với mình qua rất nhiều lần, mình lại càng cảm thấy biết ơn là mình đã thực hành được sự biết ơn. Nó làm thay đổi nhiều lắm những thói quen chưa tốt của mình.
Hầu như chúng ta ai cũng may mắn
Tác giả viết sách (Nghệ thuật tinh tế của việc đếch quan tâm) và blogger người Mỹ nổi tiếng Mark Manson đã từng có một chia sẻ rất thẳng thắn như thế này về lòng biết ơn trên blog của ông. Mình thấy cực kỳ đáng suy ngẫm:
“Khi bạn đang đọc câu này thì có nghĩa là bạn giàu có hơn và có học thức hơn 99,5% dân số trong lịch sử nhân loại. Điều này có nghĩa bạn gần như có khả năng truy cập ngay lập tức vào hơn một nửa số thông tin và dữ liệu được tạo ra bởi loài người. Điều này có nghĩa bạn có khả năng tự giáo dục chính mình về những vấn đề mà trước đây mọi người phải dành cả cuộc đời họ để học.
Nhà triết học người Đức Hegel đã từng nói rằng lịch sử, bản thân nó là một quá trình nhận dạng sự tự do. Giả sử rằng bạn đang ở phương Tây, sống trong một xã hội tự do và khoan dung nhất chưa từng có với ít sự phân biệt chủng tộc và phân biệt đối xử hơn bất kỳ thời đại nào trong lịch sử. Thế giới cũng có nhiều biến chuyển về kinh tế và di chuyển qua biên giới giữa các nước cũng chưa bao giờ dễ dàng hơn. Đấy chính là sự tự do theo tiến trình lịch sử.
Bạn có lẽ không hạnh phúc với chuyện tình cảm của mình nhưng chỉ cách đây mấy thế hệ, hẹn hò bình thường thôi cũng là là điều không thể; tránh thai là việc cực kỳ hiếm và bạn có thể bị gia đình ruồng bỏ nếu như gặp gỡ một người nào đó không phù hợp. Trước đó nữa, khả năng là bạn sẽ không bao giờ được đi học cùng với một người khác giới và bố mẹ sẽ là người chọn bạn đời cho bạn. Ở một vài đất nước và khu vực trên thế giới, bạn còn có thể bị giết khi đang ngủ hoặc thậm chí vì tán tỉnh sai người.
Gia đình của bạn có thể khiến bạn khủng hoảng nhưng hơn ⅓ số người trên thế giới chỉ có 1 bố hoặc mẹ và 143 triệu trẻ em lớn lên mà không có gia đình.
Nếu đã hoặc đang học đại học thì bạn đã nằm trong 7% số người thuộc nhóm cao cấp đầy may mắn trên thế giới. Có thể bạn chưa từng sống ở mức đủ ăn giống như gần 60% dân số và chắc chắn bạn cũng chưa từng bị chết đói giống như gần 25% dân số thế giới.
Nhưng chắc là bạn đã từng nghe về chúng. Và chúng không thực sự có ích cho bạn, đúng không? Vâng, bạn may mắn nhưng bạn vẫn không tự tin, bạn vẫn lo lắng, bạn vẫn trải qua cảm giác bất công, bạn vẫn căng thẳng vì tiền bạc/công việc/nợ nần/gia đình/bạn bè. Chuyện yêu đương của bạn vẫn rối rắm. Chắc chắn, bạn ăn ngon, có tivi để xem, có xe để đi lại và có máy tính để dùng nhưng với bạn, cuộc đời chính xác vẫn chưa hề “lên tiên” như bạn mong ước.
Bố mẹ của bạn có lẽ khiến bạn cảm thấy ngột ngạt và cực kỳ khó chịu nhưng họ làm vậy bởi vì họ quan tâm đến bạn và đó cũng là cách duy nhất họ biết để thể hiện tình yêu ra bên ngoài. Hãy biết ơn vì bạn có những người yêu bạn, thậm chí khi họ không thể hiện nó theo cách mà bạn ước họ sẽ làm vậy. Hãy sử dụng nó như là một cơ hội để giúp đỡ họ, kết nối với họ và phát triển mối quan hệ tốt hơn với họ.
Bạn có lẽ thừa cân, nhưng ít nhất bạn được tận hưởng nhiều món ăn ngon và có kiến thức cũng như năng lực để rèn luyện sức khỏe và thể lực hướng tới một vóc dáng hoàn hảo. Hãy sử dụng nó như là một cơ hội để đặt ra mục tiêu và cải thiện chính bản thân bạn.
Bạn có lẽ vẫn còn lẻ bóng và cô đơn nhưng ít nhất bạn sống trong một xã hội mà chấp nhận sự giao thiệp cởi mở giữa đàn ông và phụ nữ, tự do hẹn hò. Ít nhất bạn có những phương thức để thoát “ế” và cải thiện tình trạng hiện tại của bạn.
Bạn có lẽ không phải là người bạn muốn trở thành nhưng ít nhất bạn có khả năng tự nhận thức và động lực để nhận ra điều gì làm bạn không vui và hành động để cải thiện tình trạng. Bạn thuộc vào thế hệ đầu tiên trong lịch sử loài người mà thực sự khám phá ra rằng chúng ta luôn có khả năng cải thiện xã hội của chúng ta – về mặt xã hội, cảm xúc, công việc và tài chính. Ngày trước, mọi người thường giả dụ rằng nếu họ được sinh ra trong thế hệ như vậy thì họ chắc chết.
Bạn may mắn. Thậm chí hiếm khi bạn nhận ra điều đó. Tất cả chúng ta đều có may mắn.”
Đúng vậy, mình thấy mình thật may mắn. Hầu hết chúng ta đều thật may mắn. Ngay trong khoảnh khắc này thôi, chúng ta cũng thật may mắn biết bao.
Biết ơn cả những điều tích cực lẫn thử thách
Khi nói về lòng biết ơn, chúng ta thường nghĩ tới những điều tích cực phải không? Lẽ tự nhiên, chúng ta sẽ thấy biết ơn nếu điều gì đó là vui vẻ, đúng như chúng ta mong muốn hoặc ít ra nó cũng không mang đến cảm giác buồn bã. Nhưng với bản thân mình, mình tin rằng mỗi một chuyện xảy ra đều có lý do. Mỗi một người, một thử thách, một khó khăn, một thất bại, một vấp ngã xảy đến với bạn đều đóng góp với sự hình thành con người bạn. Thế nên, dù là điều tích cực hay điều tiêu cực, chúng ta cũng nên biết ơn.
“Gì cơ? Vậy thì tớ sẽ phải biết ơn vì bố mẹ tớ đã ly dị, hay biết ơn vì gia đình tớ luôn cãi vã, hay biết ơn vì đồng nghiệp luôn chơi xấu tớ sao…” Không, ý mình không phải vậy. Ý mình ở đây là với một khó khăn như vậy, hãy thử thay đổi góc nhìn và tìm xem có điều gì làm bạn biết ơn chăng?
Mình đã từng gặp nhiều bạn trải qua những nỗi đau mà mình không nghĩ mà một người bình thường có thể chịu đựng được. Nhưng bản thân họ chia sẻ rằng chính thử thách như vậy nó đã tôi luyện con người họ trở nên cứng rắn và mạnh mẽ. Họ đã học được cách chăm sóc cho bản thân, tự lập, tự ra quyết định và sống có trách nhiệm. Họ có động lực để vượt qua mất mát và theo đuổi ước mơ của họ. Họ nhìn thấy ánh sáng trong những giây phút tăm tối nhất của cuộc đời và chính ánh sáng nhỏ bé đó, dẫn dắt họ đến với cuộc sống tốt đẹp hiện tại. Đó chính là những gì họ biết ơn.
Khi bạn rơi vào một trạng thái nản chí cực độ, bạn có thể nghĩ rằng cuộc sống chẳng có gì là vui. Thật bất công. Nhưng hãy thử dừng lại nhìn xem bạn đang có cái gì. Bạn vẫn còn có một sức khoẻ tốt chứ? Bạn vẫn còn nhà để ở chứ? Bạn vẫn còn có công việc chứ? Vẫn còn có những người có thể giúp bạn? Vậy thì tốt rồi, hãy cảm ơn ông Trời vì vẫn còn cho bạn những điểm tựa. Xong rồi mạnh mẽ đứng dậy và tìm cách bước ra khỏi tình cảnh ngột ngạt của mình. Đừng vội vàng mất hy vọng. Chỉ cần bạn vẫn còn có trong tay một điều gì đó thì đó chính là cơ hội của bạn. Đó chính là điều đáng để biết ơn.
12 quy luật về sự biết ơn
Khi tìm hiểu về lòng biết ơn để viết bài viết này, mình vô tình đọc được chia sẻ về 12 quy luật của sự biết ơn từ hai blogger Marc and Angel. Mình thấy thật hữu ích nên cũng dịch ra đây để bạn cùng đọc.
1. Bạn càng ở trong trạng thái biết ơn, bạn càng thu hút những thứ cần biết ơn.
2. Hạnh phúc không phải lúc nào cũng khiến bạn biết ơn, nhưng biết ơn sẽ luôn làm bạn hạnh phúc.
3. Lòng biết ơn thúc đẩy sự tha thứ thực sự, đó là khi bạn có thể chân thành nói, “Cảm ơn bạn vì trải nghiệm đó”.
4. Bạn không bao giờ cần nhiều hơn những gì bạn có tại bất kỳ thời điểm nào.
5. Biết ơn tất cả mọi thứ vì ngày vui vẻ cho bạn hạnh phúc và ngày không vui cho bạn sự khôn ngoan.
6. Hãy biết ơn tất cả những gì bạn có bây giờ bởi vì bạn thành thật không bao giờ biết điều gì sẽ xảy ra tiếp theo.
7. Một tâm trí biết ơn không bao giờ coi mọi thứ là điều hiển nhiên.
8. Khi bạn bày tỏ lòng biết ơn của mình, đừng chỉ nói bằng lời mà hãy hành động.
9. Biết ơn bao gồm cả việc cho đi.
10. Sự tôn vinh cao nhất đối với những người bạn yêu quý hay các cơ hội bạn đã đánh mất không phải là đau buồn mà là lòng biết ơn.
11. Để thực sự biết ơn, bạn phải thực sự sống ở hiện tại.
12. Buông bỏ sự kiểm soát sẽ gia tăng lợi ích của lòng biết ơn.
Ngày hôm nay hãy thực hành lòng biết ơn và bắt đầu một tuần mới với một năng lượng dồi dào, tinh thần sáng khoái và nhận biết rằng bạn đang có một cuộc sống tốt đẹp. Khi bạn rèn luyện biết ơn, bạn sẽ thu hút càng nhiều những điều bất ngờ đến với cuộc đời của bạn.
Bạn đã thực hành lòng biết ơn chưa? Có trải nghiệm gì thú vị muốn chia sẻ cùng mình không? Hãy viết ra dưới phần bình luận nhé. Mình rất muốn được lắng nghe từ bạn. ❤️
—
Bài viết có tham khảo các nguồn sau:
- Harvard Health Publishing: Giving Thanks Can Make You Happier
- Mark Manson: Shut Up and Be Grateful
- Marc and Angel: 12 Little Known Laws of Gratitude (That Will Change Your Life)