Khi mình bước vào lĩnh vực Marketing, ngoài việc follow những người có kinh nghiệm trong ngành, tham gia các cộng đồng, đọc trên các blog thì mình cũng dành thời gian đọc nhiều sách về marketing.
Mục đích là để xây dựng một kiến thức hệ thống về marketing, nhưng cũng là rèn luyện khả năng đọc tiếng Anh của mình nữa. Mình tìm đọc những cuốn mà có nhiều review tích cực, trải dài từ marketing sang kinh doanh vì marketing liên quan đến kinh doanh. Nếu bạn muốn làm giỏi marketing, bạn phải hiểu về kinh doanh, sản phẩm, và thị trường.
Cứ kiên trì đọc rồi tích luỹ, dần dần mình cũng có được một vốn kiến thức về marketing và tự tin hơn nhiều trong công việc.
Hôm nay mình sẽ chia sẻ với bạn 9 cuốn sách về marketing mà mình yêu thích nhất nhé. Cho dù bạn đang tìm hiểu về mảng này hay đã làm việc trong ngành thì chúng đều sẽ có ích.
1. Khiêu vũ với ngòi bút
Link mua sách: Khiêu vũ với ngòi bút
Cuốn sách này tập trung vào content marketing và copywriting, và là một trong những cuốn sách mình cực kỳ, cực kỳ thích luôn! Càng đọc càng cuốn, càng đọc càng yêu thích việc viết lách hơn bao giờ hết. Gần như bất cứ ai làm copywriting đều đã từng đọc cuốn này, ít nhất là trong cộng đồng viết lách mình đang tham gia. Mình hay lướt LinkedIn để cập nhật các chia sẻ, và rất nhiều lần thấy đề xuất cuốn này. Mỗi lần thấy như vậy là mình lại như nở hoa trong lòng, “yeahh, mình đọc lâu rồi.”
Cuốn sách này được viết bởi tác giả Joseph Sugarman. Ông được xem là bậc thầy về copywriting. Trong cuốn sách, Joseph sẽ giúp bạn hiểu rõ làm thế nào để viết hay đến mức người ta đọc xong quảng cáo của bạn là muốn mua. Làm thế nào để thay đổi một vài câu từ là đã khiến một quảng cáo tầm thường trở thành một lời chào hàng cuốn hút. Ông cũng xen lẫn những câu chuyện, trải nghiệm từ cuộc sống của ông và áp dụng vào việc viết copy quảng cáo.
“Những copywriter giỏi nhất trên thế giới đều là những người rất tò mò với cuộc sống, đọc rất nhiều, quan tâm tới rất nhiều thứ, thích du lịch, có nhiều sở thích, thường thành thạo nhiều kỹ năng, dễ nhàm chán và dễ thành thạo những kỹ năng khác. Những người này luôn khao khát có được trải nghiệm, kiến thức và thích lắng nghe người khác.” — Joseph Sugarman
Mình đã từng có một review chi tiết cho cuốn sách ở đây: Những ghi chú về cuốn sách “Khiêu vũ với ngòi bút”.
2. 22 quy luật bất biến trong marketing
Link mua sách: 22 quy luật bất biến trong marketing
Phải đọc cuốn này nhé!!!! Mình nhấn mạnh luôn, vì khi bạn làm về marketing thì bạn sẽ thấy 22 quy tắc này được áp dụng rất, rất nhiều. Mà kể cả khi bạn không làm marketing thì việc đọc chúng cũng giúp bạn trở nên nhạy bén hơn mỗi khi nhìn thấy một mẩu quảng cáo.
Ví dụ:
Quy luật dẫn đầu (Law of Leadership): Một là sản phẩm của bạn là cái đầu tiên trên thị trường, hoặc sản phẩm của bạn là cái đầu tiên mọi người luôn nhớ đến trong đầu. Ví dụ, Facebook là mạng xã hội mà gần như hỏi ai cũng biết và nó đang dẫn đầu thị trường, nhưng nếu nói ứng dụng chat cho người Việt thì nhiều người sẽ nghĩ ngay đó là Zalo. “Be first on the market, or first in peoples’ heads” (Law of Leadership).
Quy luật hy sinh (Law of Sacrifice): Luôn nhớ rằng mỗi một sản phẩm đều đi kèm với một chi phí cơ hội. Bạn càng bán nhiều sản phẩm thì sự tập trung của bạn càng bị phân tán. Bạn sẽ có ít thời gian để làm cho mỗi một sản phẩm thành công vì bạn có quá nhiều thứ phải lo. Một công ty mà vừa bán quần áo vừa bán giày dép rồi nội thất phòng ngủ thì trừ khi là tập đoàn đa quốc gia, còn không nếu là một thương hiệu tự xản xuất thì khó mà thành công. Agency mình làm nhiều với các brand mới nên mình rất hiểu rõ điều này. Họ mới mà đã muốn mở rộng ra đủ thứ trong khi sản phẩm hiện tại chưa có chỗ đứng vững trên thị trường thì cực kỳ rủi ro. Tập trung là cực kỳ quan trọng.
Nếu bạn muốn hiểu rõ về các “chiêu thức” trong marketing thì 22 quy luật bất biến trong marketing nên là cuốn gối đầu giường nha. 😉
3. Hiệu ứng lan truyền
Link mua sách: Hiệu ứng lan truyền
Bạn đã bao giờ đặt câu hỏi vì sao có một số thứ lan truyền trên mạng cực kỳ nhanh mà có một vài thứ dù cực kỳ hay nhưng cũng chẳng mấy ai biết đến không? Hay có những video YouTube bạn xem xong chẳng hiểu gì mà video đó vẫn có hàng trăm triệu lượt xem? Nếu thắc mắc thì mua ngay cuốn Hiệu ứng lan truyền (Contagious: Why Things Catch On) của Jonah Berger về đọc nhé.
Khi đọc cuốn sách này mình học được kha khá thứ bổ ích. Gần như các ghi chú đều được mình áp dụng trong công việc Email Marketing hiện tại. Mình lấy ví dụ:
* Mọi người thường chia sẻ những thứ mà khiến họ trông tốt đẹp trước người khác. Họ sẽ chia sẻ các bài viết mà khiến người nhận có ấn tượng tốt hay nghĩ điều tích cực về họ. Khi bạn gửi link một video TedTalk cho người bạn của mình, bạn muốn truyền gửi một thông điệp, và vì video TedTalk rất truyền cảm hứng, có nhiều kiến thức, nên người nhận có một nhận thức tốt về bạn. Khi bạn làm marketing, hãy đặt mình vào vị trí của một khách hàng và xem thử nội dung mà bạn gửi đến họ có làm họ cảm thấy vui, hài lòng về bản thân, và sẵn sàng chia sẻ nó cho người khác.
* Nhiều người thích cảm giác được là một phần của thứ gì đó hiếm, đặc biệt. Ví dụ, nếu một cửa hàng quần áo bạn thường đến mua gọi điện cho bạn bảo rằng bạn là một trong số 10 người mà họ chọn đến thử mẫu sản phẩm của họ, bạn có cảm thấy hào hứng không? Có chứ, chỉ có 10 người mà mình là một trong số đó cơ mà. Chưa kể cửa hàng bán toàn đồ đẹp nữa. Đứa bạn nhìn vào bạn cũng cảm thấy “ước gì mình được như cô ấy.”
Nhiều lắm thứ bạn có thể học được từ cuốn Hiệu ứng lan truyền. Nếu có thể hãy dành thời gian ngâm cứu cuốn này nhé.
4. Dẫn dắt người dùng (Hooked)
Link mua sách: Dẫn dắt người dùng (Hooked)
Cuốn này giải thích vì sao một số sản phẩm quen thuộc như điện thoại thông minh khiến chúng ta tự hình thành các thói quen xung quanh chúng và tại sao việc dẫn dắt người dùng như vậy lại chính là thứ khiến chúng thành công.
Ví dụ như Facebook gửi thông báo là chúng ta biết là ai đó đã gửi cho chúng ta một tin nhắn qua Messenger hoặc có người bình luận vào bài viết hoặc đề cập chúng ta trong bài đăng của họ. Hay càng tương tác với một page và thường xuyên bình luận thì chúng ta càng có cơ hội trở thành “fan cứng” (Top Fan) và điều đó làm chúng ta thích thú. Khi bạn đã trở nên quen thuộc và hình thành các thói quen xung quanh Facebook rồi thì bạn không muốn chuyển đổi sang một mạng xã hội khác tương tự.
“Dẫn dắt người dùng” thiên về kinh doanh hơn là marketing nhưng sẽ có những bài học mà bạn áp dụng được cho việc làm marketing. Khi bạn có một sản phẩm thú vị và có tính dẫn dắt người dùng, bạn cũng cần phải viết copy/content sao cho truyền tải được điều đó. Marketing phải bộc lộ được những điểm nổi bật của sản phẩm và phải làm cho khách hàng hiểu được tại sao sản phẩm đó sẽ giúp cuộc sống, công việc của họ dễ dàng hơn hay tại sao họ lại cần có nó.
5. Nghệ thuật PR bản thân
Link mua sách: Nghệ thuật PR bản thân
Bạn có tin không? Mình mê cuốn này tới nỗi mà sau khi đọc xong nó mình đã mua tặng ngay cho hai người bạn của mình để họ cùng đọc. Thật sự đấy, cuốn này hay lắm luôn. Mình đọc xong mà năng lượng, tinh thần như trên mây như thể tác giả Austin Kleon đang đọc vị chính mình: đầy cảm hứng, tích cực, lành mạnh, tươi vui, và đam mê với mọi thứ.
Cuốn Nghệ thuật PR bản thân sẽ giúp bạn biết cách làm thế nào để “khoe” chính bạn mà không phải như bạn đang khoe. Làm thế nào để bạn nói với mọi người những gì bạn đang làm và đã đạt được và khiến họ nhớ đến bạn mãi. Cuốn sách này vô cùng có ích nếu bạn đang chưa biết làm thế nào để xây dựng network cho bản thân, chưa biết cách xây dựng thương hiệu trên LinkedIn, Twitter. Bạn nào đang tìm việc ở một công ty nước ngoài cũng nên đọc Nghệ thuật PR bản thân để biết cách tiếp cận những công ty mình mơ ước.
“Hãy hoài bão. Giữ cho bản thân bận rộn. Hãy nghĩ lớn hơn. Mở rộng khán giả của bạn. Đừng trói buộc bản thân trong danh nghĩa “giữ sự chân thật” hay “không bán ra ngoài”. Hãy thử những điều mới. Nếu một cơ hội đến mà cho phép bạn làm nhiều những thứ mà bạn muốn làm thì hãy nói có. Nếu một cơ hội đến mà có nghĩa sẽ có nhiều tiền hơn nhưng ít hơn những công việc bạn có thể làm thì hãy nói không.” — Austin Kleon
6. Everybody Writes
Link mua sách: Everybody writes
Được viết bởi tác giả Ann Handley, Everybody Writes (Ai rồi cũng viết) là cuốn dành cho những người muốn viết content marketing hay. Đặc biệt là với các bạn đang rèn luyện viết lách bằng tiếng Anh thì nên đọc Everybody Writes nhé.
Trong cuốn sách này, tác giả sẽ chia sẻ với bạn nhiều bài học. Chẳng hạn, nhiều bạn thích viết nhưng chưa viết bao giờ nên lăn tăn liệu mình có khả năng không. Nhưng thực tế, viết lách hoàn toàn có thể học được. Bạn không cần phải có năng khiếu bẩm sinh. Chỉ cần đọc nhiều và viết nhiều thì bạn sẽ thấy sự cải thiện.
Đi sâu vào viết lách, tác giả cũng đưa ra một số bí quyết khiến một bài viết trở nên hấp dẫn hơn như khiến phần mở đầu mỗi câu đi thẳng vào vấn đề. Không nên lan man bằng các từ như “The purpose of this article…” Cái này đặc biệt đúng nhé, khi mình viết content cho blog của các công ty SaaS thì editor bên họ thường sẽ sửa lại những cụm như này — chúng không cần thiết.
Mình đã từng chia sẻ chút xíu về cách mình take note khi đọc cuốn Everybody Writes ở đây nha: Cách ghi chú khi đọc sách để gia tăng giá trị của thói quen đọc.
7. Điều gì khiến khách hàng chi tiền
Link mua sách: Điều gì khiến khách hàng chi tiền
Tháng này bạn đi shopping lần nào chưa? Hay hôm nay bạn có đi chợ không và đã mua những gì? Bạn có bao giờ nghĩ vì sao mình lại mua thứ này thứ kia không? Hiển nhiên, một phần là vì bạn muốn ăn nên bạn mua hay bạn đang cần nó thì bạn phải chi tiền. Nhưng sẽ có những thứ bạn mua mà chẳng hiểu sao bạn lại mua, mình cá là như vậy (bởi vì mình cũng từng thế.)
Cuốn “Điều gì khiến khách hàng chi tiền” là cuốn sách rất thú vị mà ai yêu thích marketing cũng nên đọc. Nó sẽ giải thích cho bạn các động lực đằng sau hành vi mua hàng của khách hàng, nền tảng khoa học là gì. Tại sao một khách hàng thích Apple hơn Samsung và ngược lại. Tại sao bạn bước vào một cửa hàng không mua nhưng ở lâu trong đó và bỗng nhiên nghe một bài hát quen thuộc, tâm trí bạn thay đổi. Bạn nghĩ mình phải mua thứ gì đó vì bạn thấy vui quá, bài hát đó làm bạn hưng phấn lên và có tâm trạng “mua sắm” ngay lập tức.
Hay nghĩ vì sao bạn lại mua bảo hiểm? Có phải bạn cần nó ngay lập tức? Không, nhưng những lời chào hàng hay quảng cáo vẽ ra cho bạn một viễn cảnh tiêu cực có thể xảy ra và nó cho bạn một sự đảm bảo. Nó khiến bạn sợ hãi và suy nghĩ rằng bạn phải mua nó thì sẽ sẽ được sự yên tâm. Tương tự với các phần mềm vi rút.
Đánh vào nỗi sợ hãi của khách hàng là điều không nên làm. Vì nó có thể dẫn tới một vài hệ luỵ nhất định. Nhưng nếu biết cách làm một cách phù hợp và khéo léo thì nó cực kỳ hiệu quả. Đọc thêm Điều gì khiến khách hàng chi tiền để hiểu sâu hơn nha.
8. Máu bẩn
Link mua sách: Máu bẩn
Khi mình đọc xong cuốn sách Bad Blood, mình chỉ có 3 từ để review cuốn sách này: VÔ CÙNG HAY. Nếu ai chưa biết về Elizabeth Homes, về Theranos thì mới đầu đọc sách có thể cảm thấy như đây là cuốn tiểu thuyết “viễn tưởng” điều tra về sự thật đằng sau một trong những phát kiến được coi là vĩ đại nhất lịch sử y khoa – công nghệ. Tuy nhiên, câu chuyện về Elizabeth Homes và Theranos là hoàn toàn có thật.
Bad Blood sẽ dẫn dắt bạn tìm hiểu về một nữ sinh viên trẻ Elizabeth 20 tuổi xinh đẹp, tài năng, đam mê và đầy tham vọng đã gây dựng nên startup Theranos trong thời gian rất ngắn. Theranos được nhiều người cho là cuộc cách mạng táo bạo về một phương pháp thử nghiệm máu mà tiềm năng sẽ giúp cứu hàng triệu người trên thế giới. Hàng tỷ đô được rót vào Theranos khiến Elizabeth sớm nổi như cồn và trở thành nữ tỷ phú trẻ sở hữu khối tài sản lên tới 4,5 tỷ đô khi chỉ mới 30 tuổi.
Nhưng sự thật sớm muộn cũng bị phơi bày. Bản chất của Theranos, những lời nói dối sắc sảo của Elizabeth, cách điều hành đầy độc đoán, và một loạt những thiếu sót về công nghệ cuối cùng bị lật tẩy bởi nhà báo John Carreyrou, cũng chính là tác giả của cuốn sách. Từ chỗ một con người đầy tài năng, Elizabeth trắng tay và đối mặt với kiện tụng.
Mình thức gần đến sáng để đọc xong cuốn sách này và phải nói là quá hấp dẫn. Mình đọc bản tiếng Anh, nhưng bạn cũng có thể đọc bản tiếng Việt có tên là Máu bẩn.
Bạn thử tìm đọc nhé, hy vọng cuốn sách sẽ giúp bạn mở mang và học hỏi được nhiều thứ.
9. The $100 startup
Link mua sách: The $100 startup
Cuốn này cũng tương tự như cuốn “Dẫn dắt người dùng”, nghĩa là nó tập trung nhiều vào kinh doanh. Nhưng cá nhân mình thấy người làm Marketing cần hiểu rõ về kinh doanh nên đọc thêm nhiều về mảng này rất có ích.
Trong cuốn sách này, tác giả Chris Guillebeau phân tích điều gì khiến một số người khởi nghiệp thành công dù chỉ có số vốn ít ỏi trong tay (bằng hoặc ít hơn 100 đô la). Từ đó, tác giả tạo ra một khuôn mẫu với các bước cụ thể giúp bạn ghép đam mê với kỹ năng của bản thân và kiếm thu nhập từ đó. Không cần phải có thứ gì cả, chỉ cần một chiếc laptop và wifi, bạn hoàn toàn có thể xây dựng một business của riêng mình, ví dụ như mình ngoài làm fulltime thì vẫn đang làm freelance chẳng hạn.
Phù! Trên đây là 9 cuốn sách marketing mà đã giúp ích cho mình rất nhiều. Mình đã đọc đi đọc lại khá nhiều lần chúng và thực sự là chúng đã mở mang kiến thức của mình, từ chỗ chẳng biết gì về marketing đến việc hiểu nó là gì và tự tin bước vào nghề. Hy vọng là những cuốn sách này cũng sẽ truyền cảm hứng và động lực cho bạn để trở thành một Marketer bạn mơ ước nhé.